Schimmel in huis? Dit zijn de eerste signalen én wat je direct kunt doen

Schimmel in huis komt vaker voor dan je denkt. Vooral in oudere of slecht geventileerde woningen kan het zich snel ontwikkelen, vaak zonder dat je het meteen doorhebt. Veel mensen merken pas iets als de schade al zichtbaar is, of als gezondheidsklachten optreden. Maar hoe herken je schimmel in een vroeg stadium? En wat kun je zélf doen om erger te voorkomen?

In dit artikel van GGD Leefomgeving leggen we uit welke signalen wijzen op beginnende schimmelvorming, wat je direct kunt doen, en wanneer het tijd is om hulp in te schakelen.

Waarom is schimmel een probleem?

Schimmels zijn micro-organismen die zich vermenigvuldigen via sporen. Die sporen zweven door de lucht en kunnen bij langdurige blootstelling gezondheidsklachten veroorzaken, zoals:

• Hoesten, benauwdheid of piepen
  
  
• Verergering van astma
  
  
• Chronische verkoudheidsklachten
  
  
• Huidirritatie of eczeem
  
  

Vooral kinderen, ouderen en mensen met luchtwegproblemen zijn extra kwetsbaar. Daarom is het belangrijk om snel in te grijpen bij de eerste signalen.

De eerste signalen van schimmel: waar moet je op letten?

Schimmel laat zich niet altijd meteen zien. De volgende signalen kunnen wijzen op beginnende schimmelvorming:

1. Een muffe, vochtige geur

Een herkenbaar eerste teken is een muffe geur in een bepaalde ruimte, vaak in combinatie met vochtige lucht. Dit ontstaat doordat schimmelsporen zich al hebben genesteld in muren, plafonds of meubels.

2. Donkere vlekken op muren of plafonds

Schimmel is meestal zwart, groen of bruin van kleur. De vlekken ontstaan vaak op plekken waar vocht zich ophoopt, zoals in hoeken, achter kasten of boven ramen.

3. Condens op ramen of muren

Veel condens betekent dat de luchtvochtigheid in huis te hoog is. Dit vormt een ideale voedingsbodem voor schimmelgroei.

4. Loslatend behang of verf

Vocht achter muren of plafonds kan zorgen voor het loslaten van verf- of behanglagen. Vaak is er dan ook schimmelvorming aanwezig.

5. Gezondheidsklachten die ontstaan of verergeren in huis

Als je merkt dat je vaak verkouden bent, hoofdpijn hebt of benauwd wordt als je thuis bent, kan dit een gevolg zijn van schimmel.

Wat kun je direct doen?

1. Ventileer dagelijks

Zet dagelijks minimaal 15 minuten ramen open, bij voorkeur aan twee zijden van de woning (zodat er ‘tocht’ ontstaat). Vergeet ook de badkamer en keuken niet.

2. Maak schimmelplekken schoon

Kleine oppervlakkige schimmelplekken kun je zelf verwijderen met:

• Soda-oplossing (6 gram soda op 1 liter water)
  
  
• 70% alcohol (bij hardnekkige schimmel)
  
  

Gebruik handschoenen en een mondkapje. Ventileer goed tijdens het schoonmaken.

3. Verwijder vochtbronnen

Hang bijvoorbeeld geen was binnen zonder goed te ventileren. Gebruik een afzuiger bij het koken en laat de badkamerdeur open na het douchen.

4. Meet de luchtvochtigheid

Met een hygrometer kun je controleren of de luchtvochtigheid in huis onder de 60% blijft — dat is ideaal om schimmelvorming te voorkomen.

Wanneer schakel je hulp in?

• Bij grote of terugkerende schimmelplekken
  
  
• Als je in een huurwoning woont en het probleem ontstaat door achterstallig onderhoud
  
  
• Bij gezondheidsklachten die je aan je woning koppelt
  
  

Je kunt dan contact opnemen met je verhuurder, woningcorporatie of de gemeente. De GGD kan ook ondersteunen met onafhankelijk advies over gezondheidsrisico’s en leefomstandigheden.

Inwoners van Gelderland kunnen daarnaast terecht bij regionale wooncoaches of energie-adviseurs die helpen met ventilatie- en isolatieadvies, bijvoorbeeld via het Energieloket of de gemeentelijke Woonwijzerwinkel.

Tot slot: voorkomen is beter dan genezen

Schimmel verwijderen is één ding, maar voorkomen dat het terugkomt is minstens zo belangrijk. Met goede ventilatie, het voorkomen van vochtophoping en snelle actie bij beginnende problemen kun je veel schade voorkomen.

Heb je vragen over jouw woonsituatie of wil je advies over schimmel en gezondheid? Neem dan contact op met je lokale GGD of kijk op ggdleefomgeving.nl voor meer informatie.